Πρώιμη Ήβη

Τι είναι η πρώιμη ήβη;

Πρώιμη ήβη είναι η έναρξη της εφηβείας πριν την ηλικία των 8 ετών στα κορίτσια και των 9 ετών στα αγόρια. Στις περισσότερες περιπτώσεις δεν υπάρχει υποκείμενο αίτιο, απλά οι ορμόνες που ελέγχουν την εφηβεία έχουν ενεργοποιηθεί νωρίτερα απ’ ότι έπρεπε. Ακόμα, ορισμένα παιδιά μπορεί να μπουν στην εφηβεία σε φυσιολογική ηλικία, αλλά αυτή να εξελίσσεται πολύ γρήγορα, οπότε πάλι χρειάζονται παραπομπή σε ενδοκρινολόγο.

 

Ποια είναι τα σημεία της πρώιμης ήβης;

Το προφανές σημείο πρώιμης ήβης στα κορίτσια είναι η ανάπτυξη στήθους και στα αγόρια η αύξηση των όρχεων σε μέγεθος μεγαλύτερο των 4ml και η επιμήκυνση του πέους. Μπορεί επίσης να παρουσιάσουν τρίχωση σε μασχάλες ή εφήβαιο. Η τρίχωση από μόνη της δεν αποτελεί σημείο αληθινής πρώιμης ήβης, αλλά ονομάζεται «πρώιμη αδρεναρχή» και αποτελεί ξεχωριστή κατάσταση. Άλλα σημεία πρώιμης ήβης είναι η ακμή, αλλαγές στη συμπεριφορά, κολπικές εκκρίσεις (ή καμιά φορά, περίοδος), μηνιαίες κοιλιακές κράμπες. Ο ρυθμός αύξησης αυξάνεται και μπορεί το παιδί να είναι ψηλότερο σε σχέση με τους συνομηλίκους του. Συνήθως όμως σταματάει να ψηλώνει νωρίτερα από τα άλλα παιδιά της ηλικίας του, με αποτέλεσμα να μην καταλήγει να έχει ιδιαίτερα ψηλό ανάστημα.

Τα σημεία αυτά μπορεί να προκαλούν στρες τόσο στο παιδί, που μπορεί να ντρέπεται για τις φυσικές αλλαγές στο σώμα του και στα συναισθήματά του, όσο και στους γονείς που νιώθουν ότι το παιδάκι τους μεγαλώνει πολύ πρώιμα. Ακόμα, ένα κορίτσι μπορεί να μην είναι έτοιμο να ανταπεξέλθει με μια πρώιμη έναρξη περιόδου. Για τους παραπάνω λόγους, μπορεί να απαιτείται «αναστολή» της εφηβείας.

πρώιμη εφηβεία

Γιατί εμφανίστηκε στο παιδί μου;

Στις περισσότερες περιπτώσεις δεν υπάρχει προφανής λόγος. Ορισμένες φορές, υπάρχει οικογενειακό ιστορικό πρώιμης ήβης, αλλά όχι πάντα. Δεν προκαλείται από κάτι που έκαναν οι γονείς, ούτε σχετίζεται για παράδειγμα, με το φαγητό που τρώει. Δεν φταίει κανείς γι’ αυτό και δεν θα μπορούσαν να είχαν κάνει κάτι διαφορετικό οι γονείς για να το αποτρέψουν. Σε αρκετά σπάνιες περιπτώσεις η πρώιμη ήβη οφείλεται σε αδένωμα ή εξεργασία της υπόφυσης (πιο συχνά στα αγόρια σε σχέση με τα κορίτσια), γι’ αυτό πάντα συνιστάται και μαγνητική τομογραφία υπόφυσης (αδένας μέσα στο κεφάλι που εκκρίνει ορμόνες).

Τι εξετάσεις θα χρειαστεί το παιδί για επιβεβαίωση της διάγνωσης;

Η διάγνωση επιβεβαιώνεται με εξετάσεις αίματος για τις ορμόνες της εφηβείας (LH, FSH) και τα οιστρογόνα (γυναικείες ορμόνες) ή  ανδρογόνα (ανδρικές ορμόνες). Μπορεί να χρειαστεί και μια δοκιμασία διέγερσης των ορμονών της εφηβείας που διαρκεί μία ώρα. Η ακτινογραφία οστικής ηλικίας είναι απαραίτητη για να δούμε πόσο προχωρημένη είναι η ηλικία του σώματος σε σχέση με τη χρονολογική ηλικία του παιδιού. Στα κορίτσια θα χρειαστεί και ένα υπερηχογράφημα έσω γεννητικών οργάνων, ενώ σε όλα τα παιδιά με πρώιμη ήβη γίνεται και μαγνητική τομογραφία υπόφυσης.

Υπάρχει θεραπεία για την πρώιμη ήβη;

Ναι, υπάρχει θεραπεία αναστολής της ήβης. Τα φάρμακα χορηγούνται σε τακτά χρονικά διαστήματα με τη μορφή ένεσης. Απελευθερώνουν μια ορμόνη που δρα στον αδένα της υπόφυσης, με σκοπό να σταματήσουν τις ορμόνες που ξεκινούν την εφηβεία.

Η απόφαση να ξεκινήσει ένα παιδί θεραπεία αναστολής εξαρτάται από:

  • Πόσο χρονών είναι
  • Πόσο γρήγορα εξελίσσεται η εφηβεία
  • Πως ανταπεξέρχεται το παιδί και η οικογένεια με τις αλλαγές της πρώιμης ήβης
  • Πόσο προβλέπεται να ψηλώσει

 

Πόσο διαρκεί η θεραπεία;

Ιδανικά η θεραπεία συνεχίζεται συνήθως μέχρι την ηλικία των 10-11 ετών. Αυτό, όμως, θα εξαρτηθεί από το ύψος του παιδιού σε αυτή την ηλικία, την οστική ηλικία και την ωριμότητά του. Λίγους μήνες μετά τη διακοπή της θεραπείας ο οργανισμός θα ξαναρχίσει να προχωράει στην εφηβεία. Σύμφωνα με τα ως τώρα στοιχεία, η θεραπεία για πρώιμη ήβη δεν επηρεάζει τη γονιμότητα των παιδιών στο μέλλον.